Chợ Rỗi Ninh Đa Ninh Hòa

Chợ Rỗi Ninh Hòa phiên chợ đặc biệt với chuyên đặc sản là cá của miền biển đầy nắng gió, Chợ Rỗi Ninh Hòa thường họp buổi sáng, là điểm đến yêu thích và quen thuộc của người dân cũng như du khách bởi cá ở đây rất tươi ngon, nhiều và giá cả phải chăng.

Chợ Rỗi nằm ở khoảng đất trống đối diện với sân vận động thị trấn Ninh Hòa, Khánh Hòa, thuộc địa phận xã Ninh Đa. Lúc đầu chỉ do một chiếc xe chở cá tới nơi này chẳng may bị trục trặc, người chở cá bèn bày cá bên đường bán với mong muốn “gỡ lại vốn” nhưng không ngờ việc buôn bán hôm đó vô cùng thắng lợi. Từ ngày đó, để có chỗ giao dịch, những người chở cá dời vào mảnh đất trống cách khu vực chợ hiện nay khoảng 200m2. Sau đó, càng ngày chợ càng lớn dần vì những chủ tàu đánh cá từ Ninh Hòa đến Vạn Ninh đồn nhau đem cá tới đó bán.

Để đi đến chợ phải băng qua một khoảng đất đỏ đầy cỏ dại. Gọi là chợ bởi vì ở đó có người mua, kẻ bán, nhưng cách bán, cách mua ở đây không giống chợ nào.

Thường thì những chủ thuyền đánh cá không có thì giờ ngồi bán từng giỏ cá của mình. Do đó, ngay tại chợ Rỗi có tới bốn chủ vựa. Gọi là chủ vựa vì họ lấy cá của các chủ thuyền, bất kể đắt - ế, họ cũng chẳng trả giá. Chủ vựa là một dạng “ngân hàng đấu giá” trong chợ Rỗi. Mờ sáng, cá đánh bắt về đều giao cho chủ vựa theo dạng “chữ tín làm đầu”, tiền bán phiên chợ hôm qua được bàn giao, còn lượng cá của hôm nay thì chưa biết ngã ngũ như thế nào. Chừng vài chục phút sau là các bà chủ bán cá chuyên nghiệp ở mọi chợ từ Ninh Hòa đến Nha Trang đi xe tới, việc trả giá có khi theo cân, có khi theo mớ. Cá được đánh giá bằng mắt hơn là cầm lên coi vì theo chị Hai Kiểng có mấy chục năm trong nghề thì: “Chỉ nhìn bằng mắt là biết cá đánh bắt ở đâu, cá còn tươi hay không, giỏ cá nặng bao nhiêu ký”. Đó gọi là kinh nghiệm nghề nghiệp. Giá cả thì tùy theo thời tiết và khuynh hướng tiêu thụ của người đi chợ. Có nơi chỉ mua cá về bỏ lại cho các nhà hàng.

Bà Mười, một chủ vựa người Ninh Hòa, giải thích về công việc của chủ vựa trong chợ Rỗi. Tôi chỉ làm nhiệm vụ bán “giùm” cho tàu anh Hai và một số anh khác”. Cá bán xong thì người phụ trách bán hưởng 10 phần trăm, sau khi trừ chi phí, thế thôi. Tôi ngạc nhiên vì chủ vựa có thể bán mắc, nói rẻ? Bà cười: “Làm gì có chuyện đó, nhìn phiên chợ là biết ngay. Với lại, trong thương trường phải giữ chữ tín mới vững bền. Nơi này chẳng có chỗ cho người lừa lọc”.

Mỗi ngày, lượng cá về chợ Rỗi khá lớn, có khi tới vài tấn. Ngoài các chủ vựa, còn có một lực lượng khoảng 10 phụ nữ tuổi từ 25 trở lên, đa số họ đều là người Ninh Đa, tranh thủ sáng sớm ra chợ kiếm ít đồng. Ngoài ra còn có mấy người khác đến làm việc theo cách “chỉ đâu làm đó”, chẳng hạn, lựa cá, rửa cá, khiêng cá với giá cả có khi vài chục ngàn một buổi chợ.

Chợ Rỗi thường tan rất sớm. Chỉ chừng 9 giờ sáng là cả khu chợ ồn ào, náo nhiệt trở nên vắng vẻ. Khi đó, người đi ngang không thể ngờ rằng ở nơi này có một phiên chợ.